Mark Kinet is vervroegd uitgetreden als psychiater. Hij had boeken vol geschreven over zijn vak, maar nam er afscheid van voor een relaxter leven. In een beau monde plaats onder Gent praktiseert hij nu als psychotherapeut.
’s Ochtends heeft hij gesprekken met zijn cliënten annex patiënten, ’s middags trekt hij baantjes in het zwembad in zijn tuin. Twee kilometer sporten, elke dag, weer of geen weer – om zijn corpulentie in toom te houden.
Mark Kinet vertelt dat het in zijn gesprekken allemaal draait om bewustwording. Angststoornissen komt hij daarin voortdurend tegen. Het probleem is dat we ergens in terecht komen, in een mentale staat waarvan we niet meer weten waar de uitgang is.
Hij illustreert dat met de metafoor van de vlieg van filosoof Wittgenstein. De vlieg is in de hals van fles gekropen en vliegt nu steeds tegen de glazen wand op, die hij niet ziet. Hij zoekt een uitweg. Die vindt hij niet, want hij is vergeten hoe hij binnenkwam.
Zo vergaat het ons regelmatig, aldus Kinet, behept als we zijn met normen die zo diep in ons zijn doorgedrongen dat we geen besef van ze hebben. Waren dat in vroeger tijden religieuze normen, sinds God ‘dood’ is draait het vooral om kapitalistische normen.
Door onze toe-eigening van die tweede groep hebben we ons gewrongen in een stressmaatschappij van materialisme, wedijver en individualisme. Een maatschappij waarin de ratrace het leven regeert en angststoornissen vruchtbare grond vinden.
Sommigen zien de oorzaken en trekken zich terug, doen het rustiger aan, leven eenvoudiger en voorzien zich op die manier van een minder stressvolle levensstijl. Maar de meesten zijn als de vlieg.
In de zetel van de therapeut – die de sofa reeds lang verdrongen heeft – wordt gewerkt aan bewustwording. Daar probeert Kinet met zijn patiënten de uitgang op te zoeken. Maar hoe doet hij dat?
Associëren, vertelt hij. Vrij associëren op wat er in het hoofd omgaat, in een veilige omgeving, een omgeving waarin dat is toegestaan. Voelt die plotselinge vrijheid moeilijk? Dan kan de hulp van dromen worden ingeroepen. Dromen zijn, volgens Kinet, nog steeds een ‘koninklijke weg’.
Kinet hoort verhalen die mensen anderen niet durven vertellen. En vaak zelfs zichzelf niet. Via die verhalen wordt de hals van de fles opgezocht.
Associëren. Maar hoe doe je dat als de hele samenleving met angsten kampt? Want niet elk mens kan zich de luxe van de psychotherapeut veroorloven. Dus hoe associeer je maatschappijbreed?
Daar, meent Kinet, vervullen wetenschap en kunst een sleutelrol. Want associëren gaat om een creatief denkproces. Typisch het soort proces dat wetenschap en kunst aanboren en dat ze stimuleren. Dat doen wetenschap en kunst door het te laten schuren, door gezonde twijfel op te roepen.
Wetenschap en kunst zetten het denken in gang om jezelf en anderen te leren begrijpen. Het is het bewuste dat in het onderbewuste duikt en daar de hals van de fles terugvindt. Zodra we wetenschap en kunst verwaarlozen, maken we de weg naar de hals moeilijk vindbaar voor de samenleving als geheel en kiezen we voor donkere tijden.
Verantwoording:
- Naar aanleiding van De Groene Amsterdammer (nummer 37, 12 september 2024) – ‘De prinses op de erwt lijdt ook’, een artikel in het kader van een interviewreeks met deskundigen over angst als grondemotie van deze tijd
Ontdek meer van Stan Lenssen
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
REFREIN
is dit nu later, is dit nu later als je groot bent
een diploma vol met leugens, waarop staat dat je volwassen bent
is dit nu later, is dit nu later als je groot bent
ik snap geen donder van het leven, ik weet nog steeds niet wie ik ben…
Stef Bos – Therapeutische zanger
+++
“Hij had boeken vol geschreven over zijn vak, maar nam er afscheid van voor een relaxter leven. In een beau monde plaats onder Gent praktiseert hij nu als psychotherapeut.
’s Ochtends heeft hij gesprekken met zijn cliënten annex patiënten, ’s middags trekt hij baantjes in het zwembad in zijn tuin. Twee kilometer sporten, elke dag, weer of geen weer – om zijn corpulentie in toom te houden.”
—
O, mijn god Freud,
in een zetel of op de sofa,
graag had ik mij teruggetrokken om mijn ‘gewichtigheid’
op niveau te houden.
In Latem langs de oevers van de Leie.
Ik zou een vlieg willen zijn
om te luistervinken
en te vernemen waaraan al die nouveaux riches lijden.
Zeker niet aangetast door schimmel tegen de muren
van tochtige kamers.
En een lege frigo op het einde van de maand.
Geld maakt niet gelukkig, maar armoe zeker niet.
En als ik dan toch ongelukkig moet wezen in dit leven.
Laat mij dan rijk ongelukkig zijn.
En langer leven dan een ééndagsvlieg.
PS.
Er werd een tv-reeks gemaakt over de Latemse rijken.
Het meest onthullende (stuitende) was een dame die met haar helikopter naar Monaco vloog,
om daar rustig aan haar boekhouding te werken. Met zicht op zee.
En met de nodige kennis aan ‘optimale fiscalisering’ te doen.
Zij had voorwaar geen last van enige beperking om milieu en boer te hinderen.
Integendeel.
Zij mag niet alleen de lucht pollueren, maar ook onze oren.
Mattheus-effect, zei u?
.
LikeGeliked door 1 persoon
Mattheus-effect, ik geef toe, Kinet is een zeer paradoxaal man.
Hij kan het zich veroorloven vanuit zijn privézwembad de rijken tegen betaling te bevoogden en de relaxte richting te wijzen.
De verarmden aan de andere kant van het Mattheus-effect kunnen hier niets mee. Zij kunnen hier in Nederland slechts hopen op een regering die wetenschap en cultuur in verval brengt en zelf aan hevige corrosie lijdt. Een ijdele hoop dus.
Ik heb de tv-reeks niet gezien, maar zeker is één ding: rijk ongelukkig leven – als het dan toch ongelukkig moet – doet vanzelf naar de fles grijpen. Het zijn vliegen die de hals steeds weten te vinden. Echter altijd en te vaak aan mond, hetgeen niet de ontnuchterende uitgang is. Het artikel in De Groene Amsterdammer eindigt dan ook veelzeggend met wijn op een terras.
Helaas is ook dit geen troost voor wie aan de andere kant van het Mattheus-effect eindigt – en voor de fles het blikje bier vindt, bekostigd met verzameld statiegeld uit openbare vuilnisbakken.
‘ik snap geen donder van het leven, ik weet nog steeds niet wie ik ben…’
Maar we weten allen hoe het eindigt:
Arm en rijk – maakt de dood gelijk.
LikeGeliked door 1 persoon
Arm en rijk – maakt de dood gelijk.
…
Doch, als ik nog even mag…
niet in de embryonale fase. Of post mortem.
De plek waar sommigen sterven. Gevonden worden.
En ‘de eenzame uitvaart’.
Sta me toe nog een stukje toe te voegen. Waargebeurd.
°°°
Wat ik spijtig vind, is dat er geen dichters zijn
voor eenzame harten in nood.
Waarom wachten tot aan de dood?
°°°
Voor haar die een gruwelijke dood stierf.
En ook voor haar hondje dat achterbleef.
Zonder dichter.
.
.
Dag arme lieve dame.
…
Zij werd gewassen
en gelijkt
haar tempel proper als nooit tevoren
doorheen de kieren en de spleten
van haar verleden tijd
zocht de dichter in haar tochtige kamers
naar het kind in haar
dat ooit leefde
maar gestorven was aan een te vroege dood
nooit waren er zo’n mooie woorden
over haar uitgestrooid
niet in de lente, niet in de zomer van haar leven
waarin het eerder winter leek
maar nu haar laatste adem
haar hoestende longen had verlaten
bewaard in de as van haar opgerookt verdriet
koesterde de dichter
haar gemis en verlangen
alsof alles nog moest beginnen.
.
PS.
De Eenzame Uitvaart is een sociaal en literair project
waarbij dichters voor eenzaam gestorvenen een persoonlijk gedicht schrijven en dit op de uitvaart voordragen.
…
.
Ik hoop oprecht dat die dichters,
geen vergoeding ontvangen voor hun bijdrage.
Het zou toch cynisch zijn dat er geld verdiend wordt aan een eenzame dode.
.
.
Laat dan liever de wind haar uitwaaien.
En de regen tranen met tuiten wenen.
Dat de bladeren van de bomen mogen vallen.
En de sneeuw haar moge aankleden.
En dat er, al was het maar één klaproos,
het hoofd voor haar boog.
.
.
Ik sprak haar nog enkele dagen voor haar dood.
Angstig. En op zoek naar wat geld.
Voor het eten van haar hondje.
En toen lag zij daar beneden. “Gevallen” van vier hoog.
PS.
Vermoord.
;
LikeGeliked door 1 persoon
Dank voor uw aanvulling.
Hier de link naar het project, dat ook hier welbekend is: http://www.eenzameuitvaart.nl
LikeGeliked door 1 persoon
Het is zelfs vanuit Nederland overgewaaid naar Vlaanderen.
Citaat:
” De eenzame uitvaart”
Wanneer iemand eenzaam sterft schrijven dichters een persoonlijk gedicht voor deze gestorvene en lezen dat voor op de begrafenis.
In Amsterdam richtte F. Starik in samenwerking met de gemeente de ‘poule des doods’ op, een groep dichters die betrokken zijn bij de eenzame uitvaart.
Ook overledenen die het ontbreekt aan familie, vrienden of een sociaal netwerk, verdienen immers een waardig en respectvol afscheid.
Ik heb er ooit een docu over gezien. NPO.
Helaas, is die niet meer beschikbaar.
.
https://www.npodoc.nl/docs/radio-doc/2019/Mediteren-is-geen-pilletje—De-eenzame-uitvaart.html
.
LikeGeliked door 1 persoon
Dirk de Wachter noemt deze remedie vaak en ik kan mij er wel in vinden: praat eens met uw buurman. Als wij elkaars broeder en hoeder zijn heeft Dirk minder last van overvolle agenda’s en spreekkamers. Andere tip van Dirk: haal een klein harig hondje uit het asiel en ga ermee uit wandelen.
LikeGeliked door 1 persoon
Een tip om te knuffelen 😉
LikeLike
in mei ga ik met een vriend naar Tsjechië om het dorp te bezoeken waar mijn overgrootvader is geboren.
LikeGeliked door 1 persoon
Mooi plan.
Leestip voor op de reis in de trein: Empusion van Olga Tokarczuk.
LikeGeliked door 1 persoon
We gaan met de auto. Lees nu Gekromde tijd in Krems van Claudio Magris. Daarvoor las ik zijn Donau. Sluit goed aan bij de geschiedenis.
LikeGeliked door 1 persoon
Kijk, en dat zijn voor mij weer goede leestips. Dank! En geniet van de reis naar je voorvaderen verderop in de lente.
LikeGeliked door 1 persoon